Ιανουάριος 2012
“Κανένα βιβλίο δεν έχει κάνει περισσότερα για την μυθοπλασία νεαρών ενηλίκων ΛΟΑΤ, όσα έχει κάνει αυτό το κλασικό έργο, που αφορά δυο έφηβα κορίτσια τα οποία ερωτεύονται”*. Τριάντα χρόνια μετά την πρώτη έκδοσή του, το 1982, το βιβλίο της Nancy Garden 'Annie on my mind' διαβάζεται με την ίδια προσμονή, την ίδια ταύτιση, και την ίδια δικαίωση που ένιωσε τότε το πρώιμο λεσβιακό κοινό του.
Πρωταγωνίστριες του βιβλίου, η Annie και η Liza, δυο δεκαεφτάχρονα κορίτσια που ζουν στη Νέα Υόρκη, και συναντιούνται τυχαία στο Μητροπολιτικό Μουσείο της μεγαλούπολης. H Annie είναι η χαρισματική καλλιτέχνης, προικισμένη με μια φωνή που σαγηνεύει κάθε αισθανόμενο άνθρωπο, και η Liza είναι το εξίσου χαρισματικό αλλά πρακτικό πνεύμα που ονειρεύεται να σπουδάσει αρχιτεκτονική στο “Μ.Ι.Τ.”. Εκτός από την αγάπη για τα εξαιρετικά μουσεία της πόλης, μοιράζονται την αγάπη για τα ιπποτικά παραμύθια, και τα παιδικά παιχνίδια ρόλων – πράγματα που τις φέρνουν κοντά μέχρι να μοιραστούν κάποια στιγμή και το ίδιο κρεβάτι μετά από πολλά δειλά βήματα...
Η σχέση τους απειλείται αφενός μεν από την αναγκαστική μελλοντική τους μετακόμιση σε διαφορετικά Κολλέγια στην Ανατολική και Δυτική ακτή, κι αφετέρου, από μια θρησκόληπτη, ομοφοβική φιγούρα, την Miss Baxter, που μπερδεύει το εκπαιδευτικό της έργο με την βικτωριανή ηθική – και όταν ανακαλύπτει τη σχέση των δυο κοριτσιών, επιδιώκει την παραδειγματική τους τιμωρία. Η θύελλα παίρνει παραμάζωμα και τις συμπαθητικές φιγούρες των Miss Stevenson και Miss Widmer, ενός ζευγαριού λεσβιών που διδάσκουν στο ίδιο σχολείο, και τις οποίες η Miss Baxter υποπτεύεται για “ανήθικη επιρροή”, η οποία κατά τη γνώμη της, οδήγησε στην “ανάρμοστη συμπεριφορά” των δυο έφηβων κοριτσιών.
“Ήταν μια βροχερή μέρα – αφού έβαλα στην άκρη το Good Moon, καθόμουν στην κουζίνα με την Sandy, τρώγοντας ντοματόσουπα για μεσημεριανό, όταν οι λέξεις 'Βρέχει, Annie' έσκασαν μες το κεφάλι μου. Ξέρω ότι ακούγεται περίεργο, αλλά κάτι μου είπε ότι τελικά αυτό μπορεί να είναι η αρχή του βιβλίου.”
Γραμμένο με πραγματικό ρομαντισμό, αμεσότητα, και αρκετό χιούμορ, το βιβλίο αποφεύγει κατά κανόνα τις σκοπέλους του σαχλού, γλυκανάλατου ρομάντζου. Όσο και να προσπάθησα, δεν μπόρεσα να του βρω κάποιο σοβαρό ψεγάδι. Με κέρδισε από την πρώτη σελίδα, μέχρι σχεδόν και την τελευταία. Κι ίσως αν έκλεινε με την σημαδιακή φράση που είπε η Μiss Stevenson, δασκάλα της Liza “Don't let ignorance win – let love”, αντί για το “Ω, Θέε μου, κι εγώ σ' αγαπώ” που ξεστομίζει για πολλοστή φορά η Annie στη Liza από το τηλέφωνο, μετά τον πολύμηνο χωρισμό τους, τότε θα υποστήριζα ότι έχουμε να κάνουμε με ένα αριστούργημα της λεσβιακής λογοτεχνίας.
Οι λόγοι είναι πολλοί. Ο πιο βασικός, κατά την άποψή μου, ότι επιτυγχάνει απόλυτα να μεταδώσει την έξαψη, τη σύγχιση, την αθωότητα και τον ιδεαλισμό του πρώτου έρωτα. Ο αμέσος επόμενος, ότι διαπραγματεύεται το θέμα της ομοφοβίας με διαύγεια και σταθερό χέρι, και καταφέρνει με μαεστρία να διαχωρίσει τις πιο σημαντικές του πτυχές. Η Nancy Garden, συγγραφέας 35 βιβλίων, μέχρι σήμερα, μοιάζει εκατό τοις εκατό ικανή να βάλει μυαλό σε πολλούς πολιτικούς που ξοδεύουν άδικα σάλιο προσπαθώντας να ορίσουν και να περιορίσουν το φαινόμενο της ομοφοβίας. Τέλος, φυσικά, ο πιο σημαντικός λόγος από όλους είναι ότι το έργο αυτό στέλνει ρίγη ευτυχίας στο διψασμένο για αγάπη αναγνωστικό κοινό, για τριάντα ολόκληρα χρόνια, αφού η συνεχής επανέκδοση του βιβλίου δεν έχει σταματήσει ούτε μια φορά κατά την διάρκεια αυτού του χρονικού διάστηματος! Η επιτυχία του βιβλίου είναι σημαντική και στο διεθνές της κοινό. Μπορεί αυτή τη στιγμή να μην είναι διαθέσιμη (δυστυχώς) μια ελληνική έκδοση, αλλά το βιβλίο έχει μεταφραστεί σε τέσσερις γλώσσες: Κινέζικα, Κορεάτικα, Σλοβενικά και Ιταλικά.
Τι ενέπνευσε την N. Garden να γράψει το πολυβραβευμένο αυτό βιβλίο; “Το Πηγάδι της Μοναξιάς” της Radclyffe Hall: “Το καταβρόχθησα” θυμάται η συγγραφέας, “παρόλο που ένα μεγάλο μέρος του είναι αρκετά μελοδραματικό, και τελειώνει με έναν θλιβερό τρόπο. Αλλά στο τέλος, υπάρχει μια παθιασμένη έκκληση για δικαιοσύνη και κατανόηση, κι αυτό με έκανε να ορκιστώ, ότι μια μέρα θα γράψω ένα βιβλίο για τους δικούς μου ανθρώπους, με ένα ευτυχισμένο τέλος. Το 'Annie in my mind' είναι αυτό το βιβλίο!”. Βέβαια, σημαντικό ρόλο έπαιξαν και οι δικές της εμπειρίες: “τα χρόνια της εφηβείας μου, η επιθυμία να πω την αλήθεια για τους gay – ότι δεν είμαστε άρρωστοι, ούτε κακοί, ότι μπορούμε και ερωτευόμαστε, και έχουμε ευτυχισμένες, υγιείς και παραγωγικές ζωές”.
Η NANCY GARDEN MOIAZEI EKATO TOIΣ ΕΚΑΤΟ ΙΚΑΝH ΝΑ ΒΑΛΕΙ ΜΥΑΛΟ ΣΕ ΠΟΛΛΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΠΟΥ ΞΟΔΕΥΟΥΝ ΑΔΙΚΑ ΣΑΛΙΟ ΠΡΟΣΠΑΘΩΝΤΑΣ ΝΑ ΟΡΙΣΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΟΥΝ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΟΜΟΦΟΒΙΑΣ.
Η συγγραφέας επίσης ομολογεί ότι έκανε πάρα πολλές απόπειρες για να γράψει ένα βιβλίο με αυτό το θέμα, κάποιες περισσότερο και άλλες λιγότερο επιτυχημένες. Την περίοδο που δούλευε ένα άλλο της έργο, το “Good Moon”, μια φράση του βιβλίου, ξεπήδησε από το πουθενά. Ήταν “μια βροχερή μέρα – αφού έβαλα στην άκρη το Good Moon, καθόμουν στην κουζίνα με την Sandy (σύντροφος της N. Garden), τρώγοντας ντοματόσουπα για μεσημεριανό, όταν οι λέξεις “Βρέχει, Annie” έσκασαν μες το κεφάλι μου. Ξέρω ότι ακούγεται περίεργο, αλλά κάτι μου είπε ότι τελικά αυτό μπορεί να είναι η αρχή του βιβλίου, παρόλου που δεν ήξερα ποιος έλεγε “βρέχει” ή ποια ήταν η Annie. Όπως και να 'χει, έτσι γεννήθηκε το 'Annie on my mind'.”
Ποιό ήταν το δυσκολότερο πράγμα στο γράψιμο αυτής της ιστορίας; “Το να θυμάμαι ότι πρέπει να συγκεντρωθώ στο να πω μια ιστορία, αντί να ξεκινήσω το κύρηγμα και την διάλεξη στους αναγνώστες μου”, ομολογεί η συγγραφέας. Βασίστηκαν κάποιοι από τους χαρακτήρες σε πραγματικούς ανθρώπους; “Όχι άμεσα”, απαντά. “Οι περισσότεροι χαρακτήρες σε όλα μου τα βιβλία είναι συνδυασμοί του εαυτού μου, ανθρώπων τους οποίους γνωρίζω, για τους οποίους έχω διαβάσει ή τους οποίους έχω παρατηρήσει, και ανθρώπων τους οποίους έχω φανταστεί”.
Τα καινούρια πρότζεκτ της Nancy Garden:
Η πιο πρόσφατη δουλειά της συγγραφέως, είναι η συμμετοχή της σε δυο συλλογές διηγημάτων με ΛΟΑΤ θέματα. Το πρώτο λέγεται “Awake!” (Cheyenne Publishing). Η N.Garden μας διηγείται μια ιστορία με τίτλο “Worth Waiting For” για μια νεαρή λεσβία, την Marina Gallo, η οποία, όταν παίρνει μέρος σε μια gay-straight alliance και ερωτεύεται, μαθαίνει πως αισθάνεται για τους gay η θρησκευόμενη μητέρα της και βρίσκεται αντιμέτωπη με μια οδυνηρή απόφαση. Εκτός από την Ν. Garden συμμετέχουν οι Brian Katcher, Robin Reardon και, Jordan Taylor. Αξίζει τον κόπο να το αγοράσει κανείς, καθώς όλα τα έσοδα αυτής της έκδοσης πηγαίνουν στο γνωστό πρόγραμμα υποστήριξης νέων ΛΟΑΤ “Trevor Project”.
Η δεύτερη συλλογή τιτλοφορείται “DEAR BULLY: 70 Authors Tell Their Stories” (Εκδόσεις HarperTeen). Πρόκειται για μια ανθολογία από μικρά δοκίμια, με αναμνήσεις των πραγματικών περιστατικών εκφοβισμού που αντιμετώπισαν 70 διαφορετικές συγγραφείς βιβλίων για παιδιά και εφήβους. Η Ν. Garden συμμετέχει με το "Memory Videos". Τα δοκίμια συγκεντρώθηκαν το 2010 από τις συγγραφείς C.Jones και M.K.Hall. Μερικά από τα έσοδα αυτής της συλλογής θα δοθούν σε ένα anti-bullying πρόγραμμα εθνικής εμβέλειας των ΗΠΑ.
*ΣΗΜ.: Σύμφωνα με το “School Library Journal”, από το οπισθόφυλλο της Commemorative Edition του βιβλίου της Nancy Garden 'Annie on my mind' (εκδ. FSG: Farrar, Straus, Giroux).